Wyjątkowy kamień występujący tylko w jednym miejscu na świecie, Tanzanii. Został wydobyty po raz pierwszy w 1967 roku i było to jedno z większych odkryć gemmologicznych XX wieku. Tanzanit jest 1000 krotnie rzadszy od diamentu, a jego złoża – według prognoz – wyczerpią się za około 15 lat. Występuje w unikatowym, niebieskim kolorze o fioletowym połysku, przypominającym aurę. Tanzanit jest kruchym kamieniem (6,5 – 7 w skali twardości Mohsa), mającym w swoim składzie między innymi wapń i aluminium. Jest podatny na temperaturę i promienie słoneczne, nie powinien też wchodzić w jakikolwiek kontakt z substancjami kwasowymi. Mimo niedoskonałości, Tanzanit jest fenomenem w jubilerstwie. To aktualnie jeden z najbardziej pożądanych kamieni szlachetnych na świecie.
Właściwości Tanzanitu:
Barwa kamienia różni się w zależności od tego, pod jakim kątem na niego patrzymy. Kolor może wpadać w niebieski, fioletowy, jasnożółty, a nawet zielony. Kolor zmienia się także w zależności od światła. W świetle dziennym niebieski, w sztucznym: fioletowy. Jest to zjawisko, które podnosi wartość kamienia - trichroizm.
Wartość Tanzanitu ocenia się według tych samych kryteriów, które bierze się pod uwagę podczas wyceny diamentów. Kryteria to barwa, czystość, szlif i masa. Najważniejszym punktem jest barwa, w obrębie której wyróżniamy 4 rodzaje: AAAA (najcenniejsza i najżywsza), A, B, C. Niektóre okazy wykazują efekt kociego oka.
Kolejne kryterium – czystość - określa się na podstawie inkluzji, czyli ciał obcych zawartych w macie kryształu, pęknięć, szczelin. Nieodpowiedni szlif może sprawić, że kamień straci na wartości i wyglądzie. Źle oszlifowany Tanzanit to „native cuts”- wygląda niesymetrycznie i nie odbija światła. Dobrze oszlifowany kamień jest błyszczący i proporcjonalny.
Masę Tanzanitu, podobnie jak w przypadku pozostałych kamieni jubilerskich, podaje się w karatach. Według ustalonych zasad, tak samo w tym przypadku – im większy kamień, tym wyższa cena za karat. Zdecydowanie największy wpływ na cenę kamienia ma barwa i czystość, dlatego czysty kamień o pożądanej barwie ale mniejszej masie może być droższy od tego, który ma masę większą.
Największy znaleziony do tej pory Tanzanit waży ponad 3 kilogramy i nazwany jest na cześć najwyższego szczytu Kilimandżaro – Mawenzi.
